Evlilik birliği çeşitli nedenlerle çiftler tarafından sonlandırılmak istenmektedir. Evlilik birliğin sonlandırılması sürecinde ise çekişmeli boşanma çiftlere çeşitli zorluklar getirmektedir. Taraflar belli belli koşullar gerçekleştiğinde ise TMK 166. m. kapsamında düzenlenen anlaşmalı boşanma ile karşılıklı uzlaşı ise kolaylıkla yani tek celsede boşanabilmektedir. Fakat bu süreçte taraflar anlaşmalı boşanırken tüm madde başlıklarında sorunsuz bir şekilde anlaşmış ve mütabakat halinde olmalıdır. Aksi taktirde anlaşmalı boşanme çekişmeli boşanmaya dönecektir.

VI. Evlilik birliğinin sarsılması

”Madde 166-….

    Evlilik en az bir yıl sürmüş ise, eşlerin birlikte başvurması ya da bir eşin diğerinin davasını kabul etmesi hâlinde, evlilik birliği temelinden sarsılmış sayılır. Bu hâlde boşanma kararı verilebilmesi için, hâkimin tarafları bizzat dinleyerek iradelerinin serbestçe açıklandığına kanaat getirmesi ve boşanmanın malî sonuçları ile çocukların durumu hususunda taraflarca kabul edilecek düzenlemeyi uygun bulması şarttır. Hâkim, tarafların ve çocukların menfaatlerini göz önünde tutarak bu anlaşmada gerekli gördüğü değişiklikleri yapabilir. Bu değişikliklerin taraflarca da kabulü hâlinde boşanmaya hükmolunur. Bu hâlde tarafların ikrarlarının hâkimi bağlamayacağı hükmü uygulanmaz….”

YARGITAY, 8. HD.,  2018/9159 E.,  2019/9855 K., 5.11.2019 T.

”…24.01.2012 tarihli protokol tanzim edilerek anlaşmalı olarak ( TMK madde 166/3 ) açılan anlaşmalı boşanma davasının yargılaması sırasında davalının duruşmaya gelmemesi sebebiyle dava evlilik birliğinin temelinden sarsılması ( TMK mad.166/1 ) nedenine dayalı boşanma davasına dönüşmüştür. Mahkemece tanıklar dinlenerek şiddetli geçimsizlik nedeniyle Türk Medeni Kanunu’nun 166/1. maddesi gereğince boşanmaya karar verilmiştir. Anlaşmalı boşanma koşulları oluşmadığından davaya devam edilip boşanmaya karar verildiğine ve boşanmanın mali hükümlerinin düzenlendiği boşanma protokolü taraflarca mahkemeye verilmiş olmasına rağmen hakim tarafından uygun bulunup hüküm fıkrasında tasdik edilmeyen protokol hükümsüz kalmıştır…”